écologie nature

[L’Eko la Ravine] Eskin révolution lé ankor posib ?

 2ÈME PARTIE : ANT LO GRO BLAN, LO FIGARO É LO PALAEKSAA, LE JUSTE MILIEU ?

Ankor in foi, mèt la honte de koté, koz si na pou kozé, aprésa na trié et di si mana tort.

Bann condition pou fé in vré révolution (ou kréo-lution) kom ma la évoqué dans la première partie i dépend nout capacité à agir ansanm. 

Kosa nana dann koko do moun ? si na l’intelligence et la konésans, li partazra pa. Si na lignorance et la bétiz li boush son zyé é li nira pa pli loin. Si na lorgey ek la méchanceté, li sera in poizon. Kosa nou fé eksa ?

« Gro blan » fo asosié ek « kaparèrs ». Pou nou lo kolon sé lo blan mé nou oubli son lavatar peï, fo baley dovan nout port.  Larzan i fé lo larron on diré. Dépi lontan lo komers i égiz la cupidité. Komers de denrées, industriel ou komers par lesklavaz et la traite, lo but final sé ramas bonpé larzan et nora jamé asé. La servitude pendant 3 siècles lété in moyen pou pa paye lo travay par la fors, si zordi nou parl lesklavaz modern sé ke la marchandisation, li kontinué son shemin é li lé san pitié. Le systèm i change ek le temps mé le prinsip la rès parey.

Si la rishès et le pouvoir i transmet de Père en Fils-Fille dans les dynasties, aristocraties, clans bourgeois ou pas, l’homme la toujours été atiré par larzan é la gloire kom lo moush su la tay bèf. Din koté, sé le statut qui prévaut, de l’autre c’est l’opportunité, la chance ou l’audace. Mé mèm si zot lé pa dan le même clan, l’épaisseur du portefeuille na tendance à gommer les différences. La noblesse i appartient au passé et aux souverainistes.

Lo moune ignorant ke i koné pa koman lo systèm i marsh, si persone i tir pa li ladan, li va rès dann fénoir. Sa i vé pa dir ke li lé inférieur ou incapab mé li va ékout son maître pluto ke la rézon, li va ékout son bouro olié son kamarad. Et na lo moun lé pa tro instrui mé ke lé malin, li koné ousa i lé son lintéré. La nou lé pa loin du figaro (le traitre) et du bounty (lapo noir, ker blan). 

Parlfèt, nou lé dann in genre larkansiel de jeux de rôle. Souvandéfoi nou viv pou lo paraître ou bien nou kashièt la mizèr.

 E ant lé deu ou troi extrêmes, au milieu nana sak i appel zordi les « lanceurs d’alertes ». bann sak i ampesh lo bato koulé, sak i refuz la fatalité, sak nana lékléraz é gayar dann kèr.

Lo devoir pou sak lé konsian lo bann malizé, sé de révey tout sak lé endormi et mèt bann kaparers ek lo tralé figaro dovan zot responsabilité. La tâche lé pa fasil, lé souvan ingrat et riské.

I di lé pa la quantité ki fé la qualité mé kan ou lé pa nombreux ou lé attaqué à droite kom à gauche é lé fasil débusque aou. I suffit ke ou déranz inpé, ou lé dan le collimateur bann gro zoizo la.

Mé tipa tipa, la vérité va fé son shemin é va triompher. Dann in troupo mouton oui-oui, i suffit ke na insel i di non, li va fé réfléshi lézot. Riskab lo pé i révolt ! i appel sa léfé boul de neige.

Pou so dézièm parti, mi diré ke lespoir i fé viv. Anon viv a li !

Georges Ah-Tiane pour l’Eko la Ravine

A propos de l'auteur

PARALLELE SUD

GRATUIT
VOIR